vakantie

Ik heb er geen last meer van, ik heb het altijd. Vakantie.
Gepensioneerd zijn is een voorrecht.
Je leeftempo past zich aan. Je salaris ook. Je uitgaven ook, dus evenwicht is bereikt.
Het lezen van de krant neemt veel meer tijd in beslag, het onderhouden van tuin en huis past zich vanzelf aan.
Doordat je meer tijd hebt om al het nieuws tot je te nemen, loop je het risico je vaker op te winden over zaken die in je werkzame leven geen of nauwelijks aandacht kregen. Ik ga niet met voorbeelden strooien, want voor dat ik het weet, begin ik erover.
De kracht is om meer te genieten, dan je druk te maken. Vanuit mijn werkzame leven heb ik de wijsheid meegenomen: "je alleen druk te maken over wat je kunt beïnvloeden".
Eerlijk gezegd, vond ik dat toen ook al een beetje kort door de bocht. Je loopt snel het risico dat iemand in nood geen aandacht meer krijgt met als reden deze wijsheid.
Alle stresmomenten van het werk zijn echter hoe dan ook verdwenen, dat is een verademing. Ook, omdat als je ouder wordt, stres meer met je doet. Ik hoor vaak om mij heen "hoe heb ik dat toch gedaan toen ik nog werkte?"
Kijkend naar mijn eigen tempo, vind ik wel de verklaring. Ik moest veel en vooral van mezelf. Toen ik met pensioen ging, was ik in staat om het beste uit mijn werkzame leven in mijn herinneringen te stoppen. Ach er is altijd wel wat, het meeste was geweldig om te doen. Plezierig werk zal ik maar zeggen. Fijne collega's. En alle stres heb ik vooral mijzelf opgelegd.
En dat kleine bewetje stres wat er nu nog is, breng ik naar de bergen, ergens ver weg. Ik leg ze er op het hoogste punt neer. Als ik tenminste niet nog de krant zit te lezen...

fatsoen

Op de basisschool leer je van alles. Je leert bij, maar ook af.
Basisscholen worstelen als het gaat om gedrag, vaker dan ooit tussen: wat is onze norm en welke wordt thuis gehanteerd. Een lastig dilemma dat vaak leidt tot discussie tussen ouders en leerkrachten, zelden met leerlingen.
Afleren is weliswaar maar een klein onderdeel van de tijd dat je in die schoolbanken zit. Het meeste is aanleren. En dat gaat meestal goed. In Lanaken, vlak over de grens, werden door twee moeders klappen uitgedeeld. Die waren allang van de basisschool af, maar konden onderling de normen schijnbaar alleen met klappen ontdekken.
Moet je dan ook als schoolleiding ingrijpen?  Afblijven is mijn advies.
Het betreft twee moeders die al behoorlijk tijd, hoe zal ik dat eens netjes zeggen, niet "on speaking terms" waren. Al vanaf 2014 maakten zij elkaar het leven zuur. Zolang als hun kinderen op dezelfde school leren en afleren. De politie en zelfs het OM moest er aan te pas komen. De eis was duidelijk: twee jaar cel voor de uitdeler van de klap. Twee jaar cel voor het afleren, een dure grap.
Maar de rechter greep uiteindelijk in, en veroordeelde de vrouw die de klap had uitgedeeld tot een eenvoudige schuldverklaring en  een schadevergoeding van €17.758. Haar slachtoffer heeft namelijk een blijvende ongeschiktheid van 5%, oordeelde een deskundige. Hoofdpijn, schouderletsel en concentratieproblemen.
Dus je haalt je kind op van school, die zojuist geleerd heeft van de medemens te houden, elkaar te verdragen en dan loopt jezelf te meppen. Welke norm zal dat kind dan aannemen?
Als die vraag beantwoord moet worden, staan onderzoeksbureaus of universiteiten in de rij om te helpen.
En zo ook Bruno Arpino van de universiteit van Florence. Het komt van ver, maar dan heb je ook wat.
Hij constateert om te beginnen dat jonge gezinnen niet zonder opa's en oma's kunnen. Wisten wij al, want dat zien we op de speelplaatsen elke dag weer. Het grijs overheerst.
En de invloed van de kleinkinderen op de ouderen is positief groot. Ik, want ik heb er ook twee, wordt er gezonder van. De betrokkenheid bij de kleinkinderen geeft mij zin in mijn leven. Ik wordt er blij van, maar of dat nou ook onder "zin in mijn leven" valt, betwijfel ik.
Grootouders zorgen meer voor kleinkinderen dan vroeger. Wat een ontdekking weer door Bruno en zijn mensen in Florence!
En dan schijnt het oppassen ook het risico op alzheimer te verkleinen, als ik dat maar niet vergeet...
Onderzoekers vertellen vaak, in mijn ogen, wat we al weten.
Zal ik Wiebes nog even noemen? Zou hij weten dat aardbevingen schade aan huizen aanrichten?
Als hij voor de zoveelste keer op bezoek gaat naar Groningen, kan hij op klappen rekenen. Dat komt omdat hij een verkeerde norm heeft in: weten, beloven en niet doen wat hij belooft.
Een ziekte van deze tijd, die ik graag wil vergeten...